Cúng rằm tháng Giêng có nên tiến hành trước một vài ngày? Đó là băn khoăn của nhiều người khi Tết Nguyên tiêu đến gần.
Rằm tháng Giêng còn được gọi Tết Nguyên tiêu. Đây là ngày lễ quan trọng trong đời sống tâm linh người Việt, nên dân gian thường có câu: "Cúng quanh năm không bằng rằm tháng Giêng" hay "Lễ Phật quanh năm không bằng ngày rằm tháng Giêng".
Vào ngày này, các gia đình thường thành tâm chuẩn bị mâm cỗ một cách thịnh soạn, cúng thần linh, Thổ công, Thổ địa và ông bà tổ tiên để bày tỏ lòng hiếu kính, cảm ơn bề trên và cầu mong sự phù hộ để gia đình, con cháu được mạnh khỏe, bình an, làm ăn phát đạt trong năm. Tuy nhiên, rằm tháng Giêng có nên cúng trước một vài ngày hay không là thắc mắc của không ít người.
Cúng rằm tháng Giêng có nên tiến hành trước một vài ngày?
Theo phong tục, lễ cúng rằm tháng Giêng thường được tiến hành vào giờ Ngọ (tức là từ 11h đến 13h) ngày chính ngày rằm - 15/1 Âm lịch. Phần lớn các gia đình vẫn thường cúng vào ngày này, một số gia đình bận rộn có thể sắp xếp cúng trước rằm, từ ngày 13, 14 Âm lịch, thậm chí có gia đình cúng từ ngày 11, 12 Âm lịch.
Tuy nhiên, Tết Nguyên tiêu năm nay rơi vào cuối tuần - thứ Bảy ngày 24/2/2024 Dương lịch, vì thế các gia đình hoàn toàn có đủ điều kiện về thời gian để chuẩn bị lễ cúng rằm tháng Giêng thật chu đáo và đúng ngày.
Năm Giáp Thìn 2024, gia chủ có thể cúng ngày rằm tháng Giêng vào các giờ đẹp sau:
Nếu cúng ngày 14/1 Âm lịch, có thể chủ chọn các giờ tốt như:
- Giờ Thìn (7h – 9h)
- Giờ Ngọ (11h – 13h)
- Giờ Mùi (13h – 15h)
Nếu cúng vào đúng ngày rằm 15/1 Âm lịch, các khung giờ tốt gồm:
- Giờ Thìn (7h – 9h)
- Giờ Tỵ (9h – 11h)
- Giờ Thân (15h – 17h)
- Giờ Dậu (17h – 19h)
Những kiêng kỵ khi cúng rằm tháng Giêng
Dân gian cho rằng việc cúng rằm tháng Giêng nên tránh một số điều dưới đây để đảm bảo sự tôn nghiêm của lễ cúng và sự thành kính đối với thần linh, chư Phật, tổ tiên.
Không dùng đồ chay giả mặn
Nhiều gia đình không muốn sát sinh trong ngày rằm tháng Giêng nên thường chọn mâm cỗ chay để dâng lên bàn thờ Phật và gia tiên, mong trong năm gia đình bình an, gặp nhiều điều may mắn. Đây là một việc làm tốt. Tuy nhiên, gia chủ lưu ý, nên làm đồ thuần chay, không dùng đồ chay giả mặn.
Không đốt nhiều vàng mã
Lễ rằm tháng Giêng là để mong cầu một năm mới an lành, khỏe mạnh, no đủ, thịnh vượng. Người dâng lễ nên dùng lòng thành kính chứ không phải cố sắm mâm cao cỗ đầy hoặc đốt quá nhiều vàng mã gây lãng phí. Đặc biệt nếu là Phật tử, bạn nên nhớ đạo Phật không cổ xúy việc đốt vàng mã, vừa phí phạm lại vừa ô nhiễm môi trường, tăng nguy cơ cháy nổ.
Không dùng hoa giả, trái cây giả
Một số gia đình có thói quen sử dụng hoa giả, trái cây giả đặt trên ban thờ để làm cảnh cho đẹp, vì chúng trông bắt mắt, dùng được lâu mà không lo hỏng, héo.
Tuy nhiên, việc bày hoa, quả giả trên bàn thờ hay trong mâm lễ cúng là không nên, vì thờ cúng phải thật tâm, nhà có sao dâng lên vậy, dâng những thứ mình ăn được, thưởng thức được. Việu cúng đồ giả có thể bị coi là không thành tâm tôn kính thần linh, tổ tiên.
Không xê dịch bát hương
Vào ngày rằm tháng Giêng, một số gia đình lau dọn bàn thờ, cần lưu ý không được xê dịch bát hương. Trước khi lau dọn, nên thắp một nén nhang khấn xin Thần linh, Thổ địa, tổ tiên được lau dọn ban thờ để chuẩn bị lễ cúng rằm tháng Giêng.
Không cúng thủ lợn
Theo quan niệm dân gian, mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng có thể cúng cả đồ chay và đồ mặn. Tuy nhiên, nếu gia chủ cúng mâm cỗ mặn thì không nên cúng thủ lợn. Kiêng kỵ này xuất phát từ quan điểm đầu năm tránh sát sinh.
Không dùng tiền bất chính
Nhiều gia đình Việt thường có thói quen đặt tiền thật lên bàn thờ khi cúng với mong muốn cầu xin tài lộc, may mắn. Cần lưu ý, tiền này phải là tiền do chính sức mình làm ra. Tuyệt đối không dâng tiền có nguồn gốc bất chính, có được từ những hành vi phạm pháp hay trái với đạo đức.
PV (T/h)