Tảo xoắn còn được biết đến với cái tên tảo Spirulina. Đây là một trong những siêu thực phẩm được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. WHO (tổ chức Y tế Thế giới) công nhận là Spirulina thực phẩm lý tưởng cho sức khỏe con người trong thế kỷ 21 – siêu thực phẩm của thế kỷ 21.
Tảo xoắn là gì?
Năm 1960, nhà khoa học người Pháp Clement đã phát hiện ra tảo Spirulina. Khi gặp các thổ dân Kanebo ở Trung Phi, ông quan sát thấy: Mặc dù điều kiện tự nhiên ở đây rất khô cằn và thiếu thốn nhưng thổ dân Kanebo vẫn rất khỏe mạnh, cường tráng. Tìm hiểu nguyên nhân, ông phát hiện ra đó là nhờ một loại bánh làm từ tảo vớt lên từ 1 hồ nước mặn TChad. Loại tảo ấy được đặt tên là Spirulina.
Chỉ vài năm sau (1963), Spirulina đã được nuôi trồng theo quy mô công nghiệp. Nó dần phổ biến khắp thế giới. Năm 1973, Tổ chức Nông lương Liên hợp Quốc (FAO) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chính thức công nhận tảo xoắn Spirulina là nguồn dinh dưỡng và dược liệu quý giá cho con người.
Hàm lượng dinh dưỡng của tảo Spirulina
Spirulina được biết đến là loại siêu thực phẩm với hàm lượng vi chất dinh dưỡng đặc biệt cao. Tuy nhiên, nó chỉ trở nên nổi tiếng hơn khi Nasa – Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ đề xuất: “Nuôi trồng tảo xoắn để làm thức ăn siêu dinh dưỡng cho các phi hành gia”. NASA mong muốn sử dụng Spirulina ở dạng viên nén trên các trạm không gian ngoài vũ trụ.
- Hàm lượng protein (chất đạm) trong Spirulina được ước lượng khoảng 60-70%.
Chỉ số này cao gấp 3 lần thịt bò. Spirulina là thực phẩm giàu đạm hàng đầu. Không những vậy, đạm trong tảo tồn tại ở dạng Axit amin và được cơ thể hấp thu dễ dàng hơn so với đạm ở các thực phẩm thông thường. Với chất đạm từ động vật, để hấp thụ, cơ thể con người cần phân giải các Protein này thành các Axit amin và giải phóng ra Cholesterol, Axit Uric…Trong khi đó, cơ thể con người có thể hấp thụ trực tiếp đạm trong tảo xoắn. Vậy nên, đạm trong tảo không chỉ nhiều mà còn an toàn và lành mạnh hơn các thực phẩm khác.
- Hàm lượng vitamin trong tảo Spirulina cũng rất phong phú về số lượng và chất lượng.
Các vitamin nhóm B, vitamin PP, vitamin E, caroten trong đó β-Caroten cao hơn 10 lần so với cà rốt. Tảo Spirulina có chứa Axit folic, inosit và đặc biệt là Vitamin D. Cứ 100g bột tảo xoắn (nguyên chất) có chứa đến 120.000 IU vitamin D, trong khi cơ thể chỉ cần ít nhất 500-800IU vitamin D hàng ngày tùy lứa tuổi. (Càng lớn tuổi chúng ta càng cần nhiều Vitamin D hơn).
- Khoáng chất trong tảo xoắn cũng rất cao.
Tảo có lượng sắt cao gấp 50 lần so với rau chân vịt – Loại rau nổi tiếng với hàm lượng sắt cao. Tảo xoắn cũng có hàm lượng các khoáng chất thiết yếu như Mangan, Magie, Selen, Canxi, Kali, Phốt pho cao vượt trội. Riêng Canxi trong tảo có hàm lượng cao hơn Canxi trong sữa 5 lần.
- Phần lớn chất béo trong Spirulina là axit béo không no.
Trong đó axit linoleic, γ-linoleic điều hiếm gặp trong tất cả các loại thực phẩm thông thường khác. Tảo Spirulina có khoảng 14% là chất béo. Trong đó có axit béo omega-3, omega-6.
- Đường Glucoza trong tảo Spirulina cũng đang được tách chiết để sử dụng trong nghiên cứu điều trị ung thư.
Lợi ích sức khỏe của tảo xoắn (Spirulina)
- Đặc tính chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ
Quá trình oxy hóa có thể gây ra những thiệt hại cho tế bào cũng như vật chất di truyền ADN dẫn đến tình trạng viêm mạn tính, đặc biệt là ung thư. Tảo xoắn là một nguồn thực phẩm chống oxy hóa tuyệt vời với thành phần chính là phycocyanin. Phycocyanin có khả năng trung hòa các gốc tự do, qua đó giảm thiểu những thiệt hại mà quá trình oxy hóa mang lại, chúng cũng là chất tạo nên màu xanh lam độc đáo của tảo xoắn. Ngoài ra phycocyanin cũng có khả năng chống viêm hiệu quả.
- Làm giảm hàm lượng triglycerid và cholesterol có hại
Các bệnh lý tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Có nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch bao gồm hàm lượng triglycerid cũng như cholesterol trong máu tăng cao. Tảo xoắn lại có tác động tích cực đến những yếu tố này. Chúng có thể làm giảm lượng cholesterol toàn phần, cholesterol có hại (LDL cholesterol), chất béo trung tính và làm tăng lượng cholesterol có lợi (HDL cholesterol).
Trong một nghiên cứu trên 25 người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2, việc bổ sung 2 gram tảo xoắn mỗi ngày có thể cải thiện đáng kể các vấn đề là yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch. Một nghiên cứu khác ở những người có nồng độ cholesterol máu cao cho thấy sử dụng 1 gram tảo xoắn mỗi ngày có thể làm giảm lượng triglycerid đến 16,3% và lượng cholesterol có hại 10,1%.
- Bảo vệ cholesterol trước sự tấn công của oxy hóa
Cấu trúc chất béo trong cơ thể dễ dàng bị tổn thương bởi quá trình oxy hóa hay còn được gọi là quá trình peroxy hóa lipid. Peroxy hóa lipid chính là nguyên nhân dẫn đến một số bệnh mạn tính nghiêm trọng
Một ví dụ điển hình có thể kể đến là quá trình tiến triển của bệnh tim liên quan chặt chẽ đến peroxy hóa cholesterol xấu (LDL cholesterol). Một điều thú vị là các chất chống oxy hóa trong tảo xoắn dường như có hiệu quả trong việc làm giảm peroxy hóa lipid mà đặc biệt là cholesterol xấu ở cả người và động vật. Trong một nghiên cứu ở 37 người mắc đái tháo đường tuýp II, bổ sung 8 gram bột tảo xoắn mỗi ngày có thể làm giảm đáng kể các dấu hiệu tổn thương do quá trình oxy hóa. Nó cũng có thể làm tăng nồng độ các enzyme tham gia vào quá trình chống oxy hóa trong máu.
Một số bằng chứng cho thấy tảo xoắn có đặc tính chống ung thư. Nghiên cứu trên động vật chỉ ra rằng tảo xoắn có khả năng làm giảm sự xuất hiện của các tế bào ung thư cũng như hạn chế sự phát triển của các khối u.
Một nghiên cứu tại Ấn Độ trên 87 người xuất hiện các tổn thương tiền ung thư được gọi là xơ hóa niêm mạc miệng. Họ được bổ sung 1 gram tảo xoắn mỗi ngày trong vòng 1 năm và phát hiện ra rằng 45% các tổn thương đã biến mất so với chỉ 7% trong nhóm đối chứng. Khi những đối tượng trên ngừng sử dụng tảo xoắn, gần một nửa trong số họ tiếp tục xuất hiện những tổn thương này trong năm sau.
Huyết áp cao là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng bao gồm đau tim, đột quỵ và các bệnh mạn tính khác.
Một liều 4,5 gram tảo xoắn mỗi ngày đã chứng minh độ hiệu quả trong việc làm giảm chỉ số huyết áp ở những người có mức huyết áp bình thường. Điều này được cho là bởi sự tác động của tảo xoắn dẫn đến sự gia tăng sản xuất acid nitric - một chất có tác dụng giãn mạch, tăng tuần hoàn.
- Cải thiện tình trạng viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng gây ra bởi các chất dị ứng trong môi trường như phấn hoa, lông động vật hoặc các loại bụi.
Tảo xoắn là một phương pháp điều trị thay thế phổ biến cho những người bệnh mắc các triệu chứng viêm mũi dị ứng và đã được chứng minh là mang lại hiệu quả cao. Trong một nghiên cứu ở 127 người bị viêm mũi dị ứng, việc bổ sung 2 gram tảo xoắn mỗi ngày giúp giảm đáng kể các triệu chứng của bệnh như chảy nước mũi, hắt hơi, nghẹt và ngứa mũi.
Loại thiếu máu phổ biến nhất hiện nay là giảm nồng độ hemoglobin và hồng cầu trong máu. Thiếu máu thường gặp ở người lớn tuổi, khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi.
Trong một nghiên cứu ở 40 người lớn tuổi có tiền sử thiếu máu, bổ sung tảo xoắn mỗi ngày có khả năng làm tăng hàm lượng huyết sắc tố trong hồng cầu và cải thiện đáng kể chức năng của hệ miễn dịch.
- Cải thiện sức mạnh và sức bền của cơ bắp
Quá trình oxy hóa do luyện tập thể dục thể thao có thể dẫn đến tình trạng mỏi cơ. Một số loại thực phẩm có đặc tính chống oxy hóa, bao gồm cả tảo xoắn đã được sử dụng cho những người thường xuyên phải hoạt động thể chất để làm giảm thiểu tình trạng này.
Trong nhiều nghiên cứu có độ chính xác cao, tảo xoắn đã được chứng minh có khả năng cải thiện sức mạnh cũng như nâng cao sức chịu đựng của cơ bắp. Điều này đặc biệt tốt đối với những vận động viên thể thao.
- Hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu
Các nghiên cứu trên động vật đã chứng minh tảo xoắn có thể làm giảm đáng kể lượng đường trong máu. Trong một số trường hợp, tác dụng của tảo xoắn thậm chí còn vượt trội so với các loại thuốc điều trị đái tháo đường phổ biến hiện nay.
Cũng có nhiều bằng chứng cho thấy tảo xoắn cũng có hiệu quả đối với người. Trong một nghiên cứu kéo dài hai tháng ở 25 người mắc đái tháo đường tuýp 2, sử dụng 2gam tảo xoắn mỗi ngày khiến lượng đường trong máu của họ giảm đáng kể. Ngoài ra lượng HbA1c – một dấu hiệu cho thấy lượng đường trong máu tăng cao cũng giảm từ 9% xuống 8%. Đây là mức giảm tương đối đáng kể nếu biết rằng nồng độ HbA1c giảm 1% có thể khiến nguy cơ tử vong do đái tháo đường giảm 21%.
Tảo xoắn là loại vi khuẩn thuộc họ khuẩn lam, rất tốt cho sức khỏe. Tảo xoắn có thể cải thiện tình trạng mỡ máu theo hướng tích cực, ức chế quá trình oxy hóa, giảm huyết áp và chỉ số đường huyết. Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để chứng minh thêm tác dụng của tảo xoắn nhưng không thể phủ nhận tảo xoắn là loại thực phẩm dinh dưỡng bậc nhất hành tinh.
PV (T/h)