Trên thực tế có nhiều người dù có chăm chỉ chạy bộ thì vẫn tăng cân miễn là ăn nhiều hơn một chút. Làm thế nào để những người này giảm cân mà không cần chạy bộ hay tập thể dục?
Ảnh hưởng di truyền
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng gen của chúng ta đóng một vai trò trong cân nặng và tầm vóc của chúng ta. Một số người có thể có một hoặc nhiều biến thể di truyền khiến họ có thân hình gầy. Điều này không có nghĩa là họ có thể tiêu thụ một lượng lớn thực phẩm vô thời hạn mà không tăng cân, mà là cơ thể họ có cơ chế nội bộ hiệu quả hơn để xử lý và tiêu thụ lượng thức ăn được hấp thụ.
Cơ chế này có thể liên quan đến các khía cạnh của quá trình trao đổi chất, tiêu hao calo, tích trữ chất béo… Cơ thể của họ xử lý và hấp thụ thức ăn hiệu quả hơn những người khác.
Ví dụ, năm 2009, nhà khoa học Johnstone phát hiện ra rằng gen FTO ở người có thể liên quan đến trọng lượng cơ thể. Những người có một kiểu gen FTO có thể nhẹ cân hơn những người có kiểu gen khác trong cùng một chế độ ăn uống. Điều này không phải vì họ tiêu thụ nhiều calo hơn mà vì họ có thể phản ứng với lượng thức ăn ăn vào khác với những người khác. Họ có thể cảm thấy đói nhiều hơn và có thể cảm thấy no dễ dàng hơn, khiến thói quen ăn uống của họ rất khác so với những người khác.
Mặc dù một nghiên cứu cho thấy rằng gen có thể là yếu tố quyết định trọng lượng cơ thể, nhưng không nên sử dụng nó một mình để khẳng định rằng gen là yếu tố quyết định duy nhất. Ngoài ra, các yếu tố như thói quen ăn uống, chất lượng giấc ngủ và số lượng bài tập cũng có thể ảnh hưởng đến cân nặng của một người. Vì vậy, chúng ta cần xem xét nhiều yếu tố khác nhau để duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Trao đổi chất hiệu quả
Mặt khác, một người có thể giữ dáng thon gọn ngay cả khi không tập thể dục có thể là do tỷ lệ trao đổi chất của họ cao hơn. Trao đổi chất là quá trình sinh hóa trong cơ thể con người giúp chuyển đổi thức ăn chúng ta ăn thành năng lượng và giúp chúng ta duy trì các hoạt động sống.
Mức độ trao đổi chất cao hơn giúp cơ thể đốt cháy nhiều calo hơn, giúp bạn giữ dáng. Vì vậy, đối với những người giữ dáng thon gọn mà không cần tập thể dục, họ có thể được hưởng lợi từ quá trình trao đổi chất hiệu quả.
Tốc độ trao đổi chất của một người bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, chẳng hạn như giới tính, tuổi tác, cân nặng và thói quen ăn ngủ. Một số người có tỷ lệ trao đổi chất rất cao và mặc dù ăn nhiều calo hơn nhưng họ không tăng cân vì tiêu tốn nhiều năng lượng.
Giống như họ có một "ổ đốt" siêu hiệu quả bên trong cơ thể giúp đốt cháy lượng calo họ ăn một cách nhanh chóng và hiệu quả, để họ có thể giữ dáng ngay cả khi không tập thể dục.
Ăn kiêng và ngủ
Đối với những người không hoạt động thể chất nhưng vẫn giữ được vóc dáng thon gọn, yếu tố thứ ba có thể là sở thích ăn kiêng và chất lượng giấc ngủ của họ. Điều này không có nghĩa là họ phải kiểm soát chặt chẽ lượng ăn vào mà là họ có thể có chế độ ăn uống cân bằng hơn.
Họ biết rằng thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm chứa nhiều đường thường chứa quá nhiều calo, cơ thể không thể tiêu thụ lượng calo này mà sẽ chuyển hóa thành chất béo và tích trữ ở nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể. Vì vậy, họ có thể có xu hướng lựa chọn một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh và tránh nạp quá nhiều calo.
Những người này còn có khả năng quản lý bữa ăn để kiểm soát lượng calo nạp vào, đặc biệt là tránh ăn quá nhiều vào giờ ăn tối, đặc biệt là trước khi đi ngủ. Lượng calo cao vào bữa tối có thể dẫn đến tăng cân vì lượng calo đó không được sử dụng hết trong khi ngủ.
Về giấc ngủ, giấc ngủ chất lượng tốt giúp điều chỉnh lượng hormone trong cơ thể. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bị thiếu ngủ mãn tính có nhiều khả năng tăng cân hơn. Vì vậy, những người có thân hình gầy gò mà không tập thể dục thường có thói quen ngủ tốt, đảm bảo ngủ đủ giấc ít nhất 7-9 tiếng mỗi đêm.
Những người có thể giảm cân mà không cần tập thể dục thường có lợi thế về di truyền hoặc tỷ lệ trao đổi chất cao hơn, ngoài ra thói quen sinh hoạt lành mạnh, đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống và giấc ngủ cũng là một trong những yếu tố then chốt.
Mặc dù gen của chúng ta không thể thay đổi nhưng chúng ta có thể thực hiện một số bước để cải thiện sức khỏe thể chất của mình. Chú ý đến chế độ ăn uống và giấc ngủ là hai khía cạnh rất quan trọng. Bằng cách lựa chọn thực phẩm lành mạnh và ngủ đủ giấc, chúng ta có thể giúp cơ thể hoạt động tốt hơn và giảm nguy cơ mắc bệnh.
Cơ thể của mỗi người là duy nhất, nhưng thông qua hành động tích cực, tất cả chúng ta đều có thể có được sức khỏe tốt hơn.
Ngay cả khi giảm cân không phải là mục tiêu chính của bạn thì chạy bộ, tập thể dục vẫn là yếu tố rất quan trọng. Nó có thể giúp bạn đốt cháy nhiều calo hơn, tăng cường trao đổi chất, cung cấp cho bạn nhiều năng lượng hơn để thực hiện các hoạt động hàng ngày và có thể giảm nguy cơ mắc bệnh. Vì vậy, dù mục tiêu của bạn là gì, hãy kết hợp tập thể dục vào thói quen hàng ngày để duy trì sức khỏe và thể lực tốt.
pv (t/h)