Một trong những tiêu chí để mọi người đánh giá xem họ có ngủ ngon thường xuyên là việc gặp ác mộng hay không.
Rơi từ trên cao xuống, bị người khác truy đuổi, người thân bỏ đi... Thường xuyên gặp ác mộng có thể là cảnh báo sớm về những bất thường về thể chất.
Một trong những tiêu chí để mọi người đánh giá xem họ có ngủ ngon thường xuyên là việc gặp ác mộng hay không.
Freud, người sáng lập ngành phân tâm học, từng chỉ ra trong cuốn “Giải thích giấc mơ” rằng bản thân những giấc mơ có thể vô lý, nhưng những cảm xúc mà chúng phản ánh là có thật.
Thường xuyên gặp ác mộng có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ
Những cơn ác mộng thường xuyên có liên quan đến suy giảm nhận thức? Một nghiên cứu của Đại học Birmingham ở Anh đã đưa ra câu trả lời khẳng định cho điều này.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Y học lâm sàng The Lancet vào năm 2022, cho thấy những cơn ác mộng dai dẳng có thể là dấu hiệu sớm của chứng mất trí nhớ.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ ba nghiên cứu lớn về sức khỏe và lão hóa ở Hoa Kỳ, bao gồm hơn 600 người lớn từ 35 đến 64 tuổi và 2.600 người từ 79 tuổi trở lên không mắc chứng mất trí nhớ.
Ảnh minh họa.Không ai trong số những người tham gia bị chứng mất trí nhớ khi nghiên cứu bắt đầu. Trong thời gian theo dõi trung bình 5 năm ở nhóm người cao tuổi và 9 năm ở nhóm trung niên, nghiên cứu nhận thấy:
Những người tham gia trong nhóm trung niên gặp ác mộng hàng tuần có nguy cơ bị suy giảm nhận thức cao gấp 4 lần;
Những người tham gia trong nhóm lớn tuổi gặp ác mộng hàng tuần có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao gấp đôi;
Đàn ông trung niên trở lên thường xuyên gặp ác mộng có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn phụ nữ;
Những người đàn ông lớn tuổi gặp ác mộng hàng tuần có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao gấp 5 lần so với những người đàn ông khác và phụ nữ có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao gấp 1,4 lần.
Theo các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Sức khỏe Não Con người tại Đại học Birmingham, một số người ở giai đoạn đầu của chứng mất trí nhớ bị thoái hóa thần kinh nhẹ ở các bộ phận của não điều chỉnh cảm xúc tiêu cực.
Trong vài năm đầu tiên khi được chẩn đoán mắc chứng sa sút trí tuệ, nó có thể biểu hiện dưới dạng ác mộng và trầm cảm.
4 loại bệnh nhắc nhở cơ thể khi gặp ác mộng
Với nhiều người, ký ức về ác mộng thường ảnh hưởng tới tâm trạng sau khi thức dậy hoặc thậm chí cả ngày. Nếu bạn thường xuyên gặp ác mộng trong một khoảng thời gian, đó có thể là cảnh báo sớm của một số bệnh.
Bệnh tim mạch
Đại học Duke ở Hoa Kỳ đã tiến hành một nghiên cứu trên 3.468 cựu chiến binh và phát hiện ra rằng gặp ác mộng ≥ 2 lần trong vòng một tuần có thể làm tăng đáng kể nguy cơ huyết áp cao, nhồi máu cơ tim hoặc các bệnh tim khác.
Sau khi xem xét các yếu tố như tuổi tác, chủng tộc và giới tính, ác mộng thường xuyên làm tăng nguy cơ huyết áp cao lên 51%, nguy cơ mắc bệnh tim nguy cơ nhồi máu cơ tim tăng 132% .
Sau khi tính thêm các yếu tố như hút thuốc, trầm cảm và rối loạn căng thẳng sau chấn thương, ác mộng thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ huyết áp cao lên 43% và nguy cơ mắc bệnh tim lên 43%.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Hà Lan cho thấy có mối liên hệ giữa ác mộng và bệnh tim, vì bệnh nhân mắc bệnh tim có nhiều khả năng gặp vấn đề về hô hấp, điều này có thể dẫn đến giảm lượng oxy cung cấp cho não và gây ra ác mộng.
Ảnh minh họa.Hạ đường huyết
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hơn 40% ác mộng có liên quan đến tình trạng hạ đường huyết. Khi hàm lượng đường trong máu quá thấp, các tế bào vỏ thần kinh của não sẽ hấp thụ quá nhiều cảm xúc tiêu cực, dẫn đến ác mộng.
Đối với bệnh nhân tiểu đường từ 0 đến 3 giờ đêm là thời điểm dễ xảy ra tình trạng hạ đường huyết nhất và không dễ phát hiện.
Vì hạ đường huyết vào ban đêm thường xảy ra khi đang ngủ nên nhìn chung không đổ mồ hôi hay đói như ban ngày mà biểu hiện nhiều hơn như mơ hay ác mộng, la hét ầm ĩ,…
Bệnh Parkinson
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bị rối loạn giấc ngủ thường la hét, khóc, đá,... do gặp ác mộng trong giai đoạn mắt chuyển động nhanh và những nhóm này có nguy cơ mắc bệnh Parkinson và các bệnh thoái hóa thần kinh khác tăng lên rất nhiều.
Chứng ngưng thở lúc ngủ
Biểu hiện lâm sàng là ngáy khi ngủ về đêm, kèm theo ngưng thở và buồn ngủ ban ngày. Nếu thường xuyên bị ngưng thở khi ngủ, bạn sẽ có cảm giác tức ngực, điều này sẽ gây ra ác mộng.
Nghiên cứu cho thấy 91% bệnh nhân ngưng thở khi ngủ đã hết ác mộng sau khi điều trị bằng liệu pháp áp lực đường thở dương liên tục (CPAP).
Ngoài ra, những cơn ác mộng thường xuyên có liên quan đến căng thẳng và lo lắng dai dẳng. Những người như vậy nên đối mặt với các vấn đề tâm lý của mình, nếu người thân và bạn bè không thể hỗ trợ, họ có thể tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp từ một nhà trị liệu tâm lý/
Một số cơn ác mộng là “nhân tạo”
Không phải tất cả những cơn ác mộng đều có liên quan đến các dấu hiệu cảnh báo bệnh tật về thể chất. Theo một số quan điểm tâm lý học, bản chất của những cơn ác mộng là nắm bắt nỗi sợ hãi và biến nó thành ký ức.
Nói một cách đơn giản, thỉnh thoảng gặp ác mộng có thể giúp mọi người giải tỏa căng thẳng và lo lắng khi thức dậy, miễn là nó không ảnh hưởng đến trạng thái cuộc sống của bạn.
Tuy nhiên, một số cơn ác mộng là "nhân tạo" và có liên quan đến những thói quen này.
Ăn đồ cay trước khi đi ngủ
Ăn thức ăn cay trước khi đi ngủ có thể khiến lượng đường trong máu tăng vọt và giảm trở lại trong giấc ngủ REM (trong khi mơ), đồng thời thức ăn cay có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể và gây ợ nóng khi nằm, tất cả các yếu tố có thể dẫn đến ác mộng.
Môi trường ngủ quá nóng
Để có được một giấc ngủ ngon, nhiệt độ cơ thể sẽ tự động giảm 1 độ C. Thông thường, lượng nhiệt này thoát ra từ đầu và mặt, nếu phòng quá ấm, cơ thể không thể hạ nhiệt đúng cách.
Lúc này, tình trạng rối loạn giấc ngủ biểu hiện bằng các sóng ngủ sinh lý bất thường, các dây thần kinh bên trong não hoạt động mạnh hơn sau khi chìm vào giấc ngủ, gây ra ác mộng.
Dùng một số loại thuốc
Ví dụ, các loại thuốc giúp làm giãn mạch máu có thể gián tiếp làm thay đổi sự cân bằng của một số chất hóa học trong não, từ đó có thể gây ra ác mộng.
Thiếu ngủ
Ngủ quá ít dễ gây ra hiện tượng tê liệt khi ngủ hay còn gọi là "ma ép", thường xảy ra khi bạn vừa ngủ quên hoặc chuẩn bị thức dậy.
Mọi người thường nghĩ rằng họ đã tỉnh dậy, có thể nghe thấy giọng nói và nhìn thấy hình ảnh, nhưng đột nhiên phát hiện ra rằng họ không thể cử động toàn bộ, không thể hét lên và đôi khi còn có ảo giác. Hầu hết mọi người sẽ cảm thấy hoảng loạn vào lúc này, nhưng hầu hết tình trạng này có thể biến mất trong vòng 1 đến 2 phút.
Loại trừ yếu tố bệnh tật về thể chất, tuy không thể kiểm soát được giấc mơ của mình như một đạo diễn nhưng chúng ta có thể giảm tần suất gặp ác mộng và tránh được những căng thẳng, cảm xúc tiêu cực khi thức dậy bằng cách loại bỏ sự can thiệp từ bên ngoài.
pv (t/h)