Là hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam nằm ở độ cao khoảng 145m so với mực nước biển, hồ Ba Bể (tỉnh Bắc Kạn) được Hội nghị Hồ nước ngọt thế giới tổ chức tại Mỹ công nhận là một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt của thế giới cần được bảo vệ.
Cách Hà Nội khoảng 240km về phía Đông Bắc, cách thành phố Bắc Kạn 70km về phía tây bắc, hồ Ba Bể nằm ở trung tâm Vườn Quốc gia Ba Bể, thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể 
Đây là hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam nằm ở độ cao khoảng 145m so với mực nước biển. Năm 1995, Hồ Ba Bể đã được Hội nghị Hồ nước ngọt thế giới tổ chức tại Mỹ công nhận là một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt của thế giới cần được bảo vệ
Hồ được hình thành cách đây khoảng 200 triệu năm về trước do một biến động địa chất lớn, làm sụt lún các dãy núi đá vôi tạo thành, được bao bọc bởi các dãy núi đá vôi xen lẫn sa thạch cổ cao từ 1.400m đến 1.600m và các cánh rừng nguyên sinh. Địa chất và địa mạo của khu vực Hồ là sự pha trộn phức tạp và hiếm gặp của các hệ sinh thái Karst, hệ sinh thái phi Karst và hệ sinh thái sông hồ
Hồ Ba Bể nằm ở cánh cung sông Gâm, được nước của hai con sông chảy vào là sông Chợ Lèng và sông Nam Cường rồi chảy ra sông Năng, đổ xuống thác Đầu Đẳng 
Được hợp thành từ 3 hồ có tên là Pé Lèng, Pé Lù và Pé Lầm, Hồ có chiều dài hơn 8km, nơi rộng nhất 2km, diện tích mặt nước khoảng 650 ha, độ sâu trung bình 20m, có nơi đến 35m. Đây là nơi sinh sống của nhiều loài thủy vật và cá nước ngọt sinh sống, trong đó có nhiều loài đặc biệt quý hiếm như cá Chép Kình, cá Rầm Xanh, cá Chiên… 
Nước Hồ Ba Bể trong xanh quanh năm. Trong lòng Hồ có nhiều đảo nhỏ xinh đẹp như Đảo Bà Góa, đảo An Mạ…
Xung quanh Hồ Ba Bể có nhiều bản của người Tày 
Về phía bắc Vườn Quốc gia Ba Bể là Động Puông nằm trên dãy núi đá vôi Lũng Nham
Để tham quan động Puông, du khách có thể đi thuyền từ bến xuồng Buốc Lốm trong hồ Ba Bể, xuyên qua lòng hồ Ba Bể và ngược dòng sông Năng khoảng 8km
Dọc đường vào động Puông, du khách được ngắm nhìn phong cảnh núi rừng hùng vĩ bên cạnh những lát cắt sinh hoạt của người dân địa phương, hết sức quen thuộc gần gũi nhưng cũng không kém phần nên thơ, lãng mạn
rần động cao hơn 20m, rộng trung bình 30m, lòng động là dòng sông Năng chảy qua với chiều dài gần 300 m 
Động là nơi trú ngụ của 23 loài dơi với số lượng hàng vạn con. Trong động Puông có nhiều dải thạch nhũ hình thù kỳ lạ, kích thích trí tưởng tượng của du khách PV (T/h)