"Kaketsugi" được xem là kỹ thuật khâu vá độc đáo tại một xưởng may nhỏ của đất nước mặt trời mọc. Bằng tài năng của mình, những người thợ may vá đã "phù phép" những vếtrách, vết thủng trên quần áo biến mất như chưa từng xuất hiện
Một xưởng may ở thành phố Minokamo, tỉnh Gifu miền trung Nhật Bản nổi tiếng chuyên nhận sửa chữa những bộ quần áo hư hỏng từ khắp nước Nhật. Họ chuyên sử dụng kỹ thuật Kaketsugi, hay còn gọi là “khâu vá vô hình” hay “miếng vá tàng hình” - một kỹ thuật sửa chữa các vết rách, thủng trên vải mà không để lại bất kỳ dấu vết nào.
Xưởng may được điều hành bởi một “đội ngũ” gồm người bố và cô con gái: Ônh Kataoka Tesshu với hơn 40 năm kinh nghiệm và con gái Goto Yoshiko. Mỗi năm xưởng may của họ nhận khoảng 2000 đơn từ khắp mọi miền nước Nhật.
Xưởng may được điều hành bởi một “đội ngũ” gồm người bố và cô con gái: Ông Kataoka Tesshu với hơn 40 năm kinh nghiệm và con gái của ông là cô Goto Yoshiko.
Xuất phát điểm là một cửa hiệu nhận may đo quần áo theo yêu cầu vào đầu những năm 90, sự phát triển của quần áo may sẵn (ready-to-wear) giai đoạn này đã gây nhiều khó khăn cho công việc của ông Kataoka. Số người trực tiếp tiệm để may đo quần áo giảm mạnh khiến của hàng phải đóng cửa, Kataoka vẫn kiên quyết theo đuổi nghề may nhưng vì để nuôi sống gia đình, ông đã dành nhiều tâm huyết để nghiên cứu kỹ thuật Kaketsugi và bắt đầu nhận sửa chữa quần áo cũ. Hai bố con họ đã có nhiều năm nghiên cứu về các kiểu may dệt trên vải và có thể sử dụng kim để dệt vá chính xác các sợi chỉ vào những khoảng trống nhỏ đến 0,1 mm. Riêng “gia tài” nghiên cứu của Tesshu nhiều đến nổi ông cũng không nhớ được là mình đã vẽ bao nhiêu.
“Tôi làm việc chăm chỉ là vì tôi muốn bố đánh giá cao năng lực của mình.” - Chị Yoshiko cho biết, vì bố là người đặt ra yêu cầu rất cao, ngay cả với chính bản thân ông thế nên từ nhỏ cô đã muốn chứng tỏ bản thân để nhận được cái gật đầu hài lòng của bố.Mặc dù được ưu ái với tên gọi "phép màu miếng vá vô hình", nhưng thực chất, không có một phép màu nào ở đây. Nhờ vào sự kiên nhẫn, tỉ mỉ cùng bàn tay tài hoa, cha con ông Kataoka đã biến điều không thể thành có thể.
“Gia tài” nghiên cứu của Tesshu nhiều đến nổi ông cũng không nhớ được là mình đã vẽ bao nhiêu.Một câu chuyện về thực hành Kaketsugi - "phép màu miếng vá vô hình"
Khách hàng này mang đến một chiếc áo vest có một vết thủng do tàn thuốc gây ra, chiếc áo này có ý nghĩa rất quan trọng với ông nên và mặt dù không có mảnh vải dư nào của cùng một mẫu vải dùng để may chiếc áo này nên ông không chắc là có thể sửa được nhưng chị Yoshiko vẫn tự tin là xưởng may của mình chắc chắn sẽ sửa được cho ông.
Đương nhiên là họ vẫn cần một mảnh vải cùng chất liệu để có thể vá được cái lỗ này nên chị Yoshiko đã quyết định sử dụng phần vải bên trong của chiếc áo.
Vải may quần áo được dệt từ những sợi dọc (warp) và sợi ngang (weft), loại vải của chiếc áo này có 4 sợi dọc trong mỗi không gian 1mm. Cô Yoshiko phải xác định được cách mà chúng được dệt chồng lên nhau trước khi tiến hành vá chỗ thủng, sau đó cô sẽ chắp vá các sợi vải ở mép vết thủng với miếng vải nguyên đã cắt ra từ mặt trong cái áo. Vì đòi hỏi sự chính xác cực kỳ cao nên vá mỗi centimet phải mất khoảng 40 phút.
Một tuần sau đó chiếc áo vest được giao đến tận nhà người khách kia và ông thậm chí còn thốt lên rằng nếu không có sticker đánh dấu của xưởng may thì ông cũng không nhận ra cái lỗ thủng trước đó nằm ở đâu, cứ như là vết cháy xém chưa từng xuất hiện ở đó.Sự chính xác và tỉ mỉ là yếu tố không thể thiếu trong quá trình "chắp vá" này. Tiết lộ về Kaketsugi, Kataoka cho biết ông đã nghiên cứu tất cả những kĩ thuật dệt vải, hiểu về cách dệt vải, thớ vải, phân tích sợi và cách thức dệt, sau đó tìm ra cách thức nối sợi tối ưu với từng loại vải, từng kiểu dệt.
Phải xác định được cách mà chúng được dệt chồng lên nhau trước khi tiến hành vá chỗ thủng/rách, sau đó sẽ chắp vá các sợi vải ở mép vết thủng/rách với miếng vải cùng chất liệu. Vì đòi hỏi sự chính xác cực kỳ cao nên vá mỗi centimet phải mất khoảng 40 phút.
Thành quả là những vết rách, vết thủng trên quần áo được đưa đến xưởng may, sau khi qua bàn tay điệu nghệ của cha con nhà Tesshu và Yoshiko thì đều được “phù phép” biến mất như chưa từng tồn tại.
Mỗi năm, cửa tiệm nhận khoản 2000 đơn đặt hàng từ khắp nước Nhật. Nhiều khách hàng ban đầu cũng tỏ vẻ không tin nhưng sau khi nhận được sản phẩm, họ thật sự phải thốt lên "thật tuyệt vời!", “Không thể tìm ra chỗ thủng.”
Một số hình ảnh chứng minh “miếng vá tàng ” của xưởng may
Được biết giá cho mỗi lỗ thủng quần áo sẽ giao động từ 136 USD (khoảng 3,2 triệu đồng) - 362 USD (8,6 triệu đồng) tùy vào kích cỡ. Mức giá này có thể điều chỉnh tùy vào tình trạng của quần áo hoặc đối với những lỗ thủng lớn hơn. Thời gian hoàn thiện cho mỗi sản phẩm sẽ từ 2 tuần đến 1 tháng.
PV (T/h)