Thiếu vận động, không uống đủ nước, ăn nhiều đồ ngọt... là những thói quen hàng ngày của nhiều người đang ảnh hưởng đến não bộ và sức khỏe tổng thể.
1. Không vận động đủ
Hoạt động thể chất được cho là giúp tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung. Cũng có ý kiến cho rằng vận động làm tăng quá trình tạo tế bào thần kinh. Thiếu vận động có thể dẫn đến tình trạng trì trệ về tinh thần và thậm chí suy giảm nhận thức.
Không vận động cũng liên quan đến mức độ căng thẳng và lo lắng cao hơn do mức endorphin giảm. Sự mất cân bằng này có thể phá vỡ sự điều hòa tâm trạng và sức khỏe tinh thần nói chung. Do đó, tập thể dục thường xuyên hàng ngày rất quan trọng để duy trì chức năng não và sức khỏe tinh thần.
2. Nghe nhạc lớn
Ảnh: Deposit PhotosLiên tục nghe nhạc ở mức âm lượng lớn có thể gây tổn thương thính giác và tăng căng thẳng, từ đó làm suy giảm nhận thức. Vỏ não thính giác có thể trở nên quá tải với sóng âm liên tục, vì phần não này hoạt động để kiểm soát sự tập trung và trí nhớ. Nhạc có âm lượng lớn sẽ làm tăng mức cortisol bên trong cơ thể, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tâm thần và gây lo lắng.
Mặc dù âm nhạc có thể cải thiện tâm trạng và hiệu suất nhận thức tổng thể, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng về âm lượng để tránh tổn thương thính giác, sức khỏe não bộ.
3. Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm có đường
Tăng tiêu thụ đường đã được chứng minh có liên quan đến suy giảm chức năng nhận thức như mất trí nhớ và khả năng học tập kém. Đường có thể gây viêm và stress oxy hóa - cả hai đều gây hại cho các tế bào não và có thể dẫn đến các bệnh thoái hóa thần kinh. Chế độ ăn nhiều đường cũng có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin, ảnh hưởng đến chức năng trao đổi chất của não và hiệu suất nhận thức kém.
Thường xuyên ăn đồ ngọt cũng làm thay đổi khả năng điều hòa tâm trạng và khiến một người dễ mắc các rối loạn tâm thần, chẳng hạn như trầm cảm và lo âu. Kiểm soát lượng đường và duy trì chế độ ăn uống bình thường giúp não hoạt động khỏe mạnh.
4. Ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời
Ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần vì quá trình sản xuất serotonin và melatonin - các chất dẫn truyền thần kinh quan trọng để điều hòa tâm trạng và có giấc ngủ êm ái - sẽ bị rối loạn. Ánh sáng mặt trời làm tăng mức serotonin và do đó cải thiện sức khỏe, giảm nguy cơ mắc bệnh trầm cảm. Nếu không nhận đủ ánh sáng, tình trạng Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) trong cơ thể có thể được kích hoạt và làm trầm trọng thêm tình trạng lo lắng và trầm cảm.
Bên cạnh đó, việc ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời có thể làm giảm khả năng tổng hợp vitamin D - nhân tố chịu trách nhiệm cho các vai trò chính trong chức năng nhận thức và sức khỏe não bộ nói chung. Theo nhiều nhà khoa học, việc tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên có xu hướng tạo điều kiện và duy trì sự cân bằng tinh thần, hiệu suất nhận thức.
5. Mất nước mãn tính
Mất nước mãn tính có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe não bộ bằng cách làm suy yếu các chức năng nhận thức như khả năng tập trung, trí nhớ và sự minh mẫn về tinh thần nói chung. Não rất nhạy cảm với những thay đổi về mức độ hydrat hóa, ngay cả tình trạng mất nước nhẹ cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất chất dẫn truyền thần kinh và giao tiếp giữa các tế bào não.
Mất nước dai dẳng có thể khiến mức độ căng thẳng tăng và giảm hiệu suất nhận thức, bạn khó tập trung và xử lý thông tin hơn. Ngoài ra, tình trạng không đủ nước có thể gây đau đầu, thay đổi tâm trạng và giảm sự tỉnh táo.
6. Không để ý đến căng thẳng
Căng thẳng kéo dài làm tăng mức cortisol, có thể gây suy giảm trí nhớ và khả năng học tập bằng cách làm tổn thương hồi hải mã, một vùng não quan trọng đối với các chức năng này. Ngoài ra, căng thẳng mãn tính phá vỡ sự cân bằng của các chất dẫn truyền thần kinh, dẫn đến rối loạn tâm trạng như lo âu và trầm cảm. Nó cũng đẩy nhanh quá trình lão hóa não và góp phần gây ra các bệnh thoái hóa thần kinh.
Các kỹ thuật quản lý căng thẳng hiệu quả, chẳng hạn như chánh niệm, tập thể dục và nghỉ ngơi đầy đủ đều cần thiết để duy trì sức khỏe nhận thức cũng như sự ổn định về mặt cảm xúc.
PV (T/h)